بررسی تنوع ژنتیکی چهار رقم زیتون از طریق نشانگرهای ریخت شناختی

در پژوهش حاضر، به منظور تعیین تنوع ژنتیکی و قرابت چهار رقم زیتون بومی کشور شامل ‘ماری’، ‘زرد’، ‘شنگه’ و ‘روغنی’ در پنج منطقه علی­آباد، طارم، منجیل، گیلوان و جمال­آباد در سال 93-1392 مورد بررسی و مقایسه قرار گرفتند. بین اکثر صفات کمی اختلاف معنی­داری برای ارقام مورد بررسی وجود دارد. بررسی روابط بین صفات مختلف، همبستگی نسبتاً خوبی بین صفات کمی نظیر میزان گوشت، وزن میوه، شاخص شکل میوه و شاخص شکل هسته نشان داد، درحالی­که همبستگی بین صفات کیفی پایین بود. تنها صفت تقارن A میوه با صفات شکل نوک میوه، تقارن A هسته و شکل نوک هسته و سپس صفت شکل نوک میوه با صفت تقارنA  هسته بالاترین میزان همبستگی را داشتند. نتایج حاصل از تجزیه به مؤلفه­های اصلی صفات را در سه مؤلفه دسته­بندی نمود که مجموعاً 93/91 درصد واریانس اولیه را توجیه نمودند و ترسیم نمودار پراکنش دوبعدی حاصل از دو مؤلفه اول توانست تفکیک نسبتاً خوبی از ارقام را به­دست دهد. براساس نتایج حاصل از تجزیه خوشه­ای، شش گروه مجزا به­دست آمدند که رقم ‘ماری’ سه خوشه نزدیک به­هم و رقم ‘زرد’ نیز یکنواختی بالایی نشان داد. رقم ‘شنگه’ دارای بیشترین غیریکنواختی بود و نزدیکی زیادی با رقم ‘روغنی’ داشت.